قوانین و مقررات بازی تنیس

تنیس بازی پرهیجانی است که اگر به قوانین و مقررات آن مسلط باشید، جذاب‌تر می‌شود. این ورزش که در سطح جهانی طرفداران زیادی دارد، نیازمند دقت و تمرکز بالایی است تا بازیکنان بتوانند در زمین بازی بهترین عملکرد را از خود نشان دهند. آشنایی با قوانین و مقررات بازی تنیس نه‌تنها به درک بهتر اصول اصلی بازی کمک می‌کند، بلکه موجب افزایش لذت و هیجان در هنگام مشاهده یا شرکت در مسابقات می‌شود. در این مقاله، به بررسی مهم‌ترین قوانین و مقررات بازی تنیس خواهیم پرداخت تا با شناخت کامل این قوانین نهایت لذت را از این بازی پرطرفدار ببرید.

قوانین و ‌مقررات بازی انفرادی تنیس

در بازی تنیس انفرادی، برای شروع بازی ابتدا یک قرعه‌کشی با انداختن سکه انجام می‌شود. برنده قرعه انتخاب می‌کند که سرویس را بزند یا زمین ‌بازی را انتخاب کند. اگر بازیکن برنده سرویس را انتخاب کند، بازیکن حریف زمین بازی را انتخاب می‌کند و بالعکس. این قاعده در هر دو نوع بازی انفرادی و دونفره یکسان است.

در بازی انفرادی، زننده‌ی سرویس و دریافت‌کننده پس از هر امتیاز مکان خود را تغییر می‌دهند؛ یعنی اگر یک بازیکن از سمت راست سرویس زده باشد، در امتیاز بعدی باید از سمت چپ سرویس بزند و بازیکن دریافت‌کننده نیز موقعیت خود را تغییر می‌دهد. همچنین، پس از هر گیم که به‌صورت فرد باشد زمین‌ها عوض می‌شوند. به‌این‌ترتیب هر بازیکن در طول بازی از هر دو سمت زمین استفاده می‌کند.

قوانین و مقررات بازی دونفره

در بازی دونفره تنیس، قوانین و مقررات به اینصورت است که سرویس به‌صورت چرخشی بین تیم‌ها و بازیکنان تقسیم می‌شود. هر بازیکن در هر چهار گیم یک‌بار وظیفه سرویس زدن را بر عهده دارد. قبل از شروع هر ست، ترتیب سرویس زدن برای هر تیم تعیین می‌شود که باید تا پایان ست رعایت شود. هر بازیکن می‌تواند در هر نقطه‌ای از زمین قرار بگیرد، اما معمولاً بازیکنان هم‌تیمی در کنار یکدیگر قرار دارند تا هماهنگی بیشتری داشته باشند.

بیشتر بخوانید: تاریخچه ورزش تنیس در ایران

قوانین و مقررات سرویس در بازی تنیس

برای سرویس در تنیس، بازیکن باید از پشت خط انتهایی زمین و در فاصله‌ای بین خط وسط و خط کنار ایستاده و سرویس خود را بزند. در گیم اول هر ست، سرویس همیشه باید از سمت راست زمین و توسط بازیکن انفرادی یا یکی از اعضای تیم انجام شود.

 سرویس باید به سمت مربع سرویس مورب در زمین حریف فرود آید، یعنی در محدوده‌ای که بین تور و خط سرویس قرار دارد. اگر سرویس در خارج از این مربع یا به تور برخورد کند، بازیکن می‌تواند سرویس را مجدداً بزند. اگر بازیکن در سرویس خود دوبار خطا کند، امتیاز به حریف تعلق می‌گیرد.

در هر گیم، سرویس بین بازیکنان عوض می‌شود. در بازی دونفره، سرویس به‌نوبت بین دو بازیکن هر تیم تقسیم می‌شود و هر دو بازیکن تیم سرویس زننده باید بعد از هر امتیاز موقعیت خود را تغییر دهند و در هر سرویس نوبت به دیگری می‌رسد.

قوانین و مقررات امتیازدهی در بازی تنیس

در بازی تنیس اولین بازیکنی که دو ست، از سه ست را ببرد یا سه ست از پنج ست را ببرد برنده محسوب می‌شود. درنتیجه بازیکنی برنده است که 6 گیم را با اختلاف حداقل 2 گیم از حریف خود ببرد. اگر اختلاف کمتر از 2 گیم باشد، بازی تا رسیدن به این اختلاف ادامه پیدا می‌کند.

در برخی مسابقات، در صورت تساوی 6-6 گیم تساوی شکن (Tie-Break) برگزار می‌شود. روش تساوی شکن بیشتر در مسابقات ATP استفاده می‌شود، اما مسابقاتی مانند ویمبلدون از روش اختلاف 2 گیم استفاده می‌کنند که باعث طولانی شدن بازی می‌شود.

قوانین و مقررات مربوط به‌ تساوی امتیازها

امتیاز بازیکن سرویس‌دهنده همیشه اول اعلام می‌شود. اگر دو بازیکن در امتیاز 40-40 مساوی شوند، اصطلاح دوس به کار می‌رود. در این حالت، بازیکنی که یک امتیاز بگیرد، “آوانتاژ” دارد و برای برنده شدن باید دو امتیاز متوالی کسب کند. اگر پس از “آوانتاژ” دوباره بازی مساوی شود بازی به “دوس” برمی‌گردد و این روند تا کسب اختلاف دو امتیاز ادامه پیدا می‌کند.

در صورت تساوی 6-6 در گیم‌های یک ست نیز تساوی شکن (Tie-Break) برگزار می‌شود. در این گیم، امتیازات به‌صورت عددی (0، 1، 2 و …) شمارش می‌شوند و اولین بازیکنی که به 7 امتیاز با اختلاف حداقل 2 امتیاز برسد برنده خواهد شد. اگر امتیازات به 6-6 برسد، بازی ادامه می‌یابد تا یکی از بازیکنان اختلاف دو امتیاز را کسب کند. در تساوی شکن پس از 6 امتیاز زمین‌ها عوض می‌شوند.

قوانین و مقررات راکت بازی تنیس

طبق قوانین و مقررات مربوط به بازی تنیس راکت‌ مسابقاتی باید منطبق با استانداردهای رسمی باشد. طول راکت نباید از 29 اینچ بیشتر باشد. همچنین عرض آن نیز از 12.5 اینچ نباید تجاوز کند. ناحیه ضربه‌زنی یا سطح راکت نیز باید حداکثر 15.5 اینچ در طول و 11.5 اینچ در عرض باشد. رعایت این اندازه‌ها در مسابقات ضروری است و هرگونه تضاد از این استانداردها خلاف قوانین و مقررات بازی تنیس است.

قوانین و مقررات توپ بازی تنیس

توپ تنیس در مسابقات باید با استانداردهای بین‌المللی تطابق داشته باشد. رنگ توپ در مسابقات رسمی باید زرد یا سفید باشد تا به‌وضوح دیده شود. تعداد توپ‌هایی که در یک مسابقه استفاده می‌شوند متغیر است و بسته به قوانین بازی می‌توان از دو، سه، چهار یا شش توپ استفاده کرد. این توپ‌ها باید ازنظر وزن، اندازه و جنس مطابق استانداردهای تعیین‌شده باشند.

قوانین و مقررات مربوط به خطاهای بازی تنیس

طبق قوانین و مقررات بازی تنیس موارد زیر جز خطاهای بازی هستند.

• لمس کردن زمین حریف یا تور: اگر بازیکن به‌طور عمدی یا تصادفی به زمین حریف، تور یا پایه‌های آن برخورد کند یک خطای رایج است و امتیاز از دست می‌دهد. همچنین اگر بازیکن به شخص دیگری در بازی برخورد کند، خطا محسوب می‌شود.
• حمل توپ با راکت: بازیکن نباید توپ را با راکت خود بگیرد یا حمل کند. توپ باید تنها با یک ضربه صحیح از راکت رد شود.
• ضربه زدن دو بار به توپ: اگر بازیکن دو بار به توپ ضربه بزند قبل از اینکه توپ از تور عبور کند خطا محسوب می‌شود و امتیاز به حریف داده می‌شود.
• برخورد توپ به چیز دیگری یا حمل توپ: اگر توپ به چیزی مانند لباس بازیکن برخورد کند یا بازیکن به طور عمدی توپ را حمل کند، یک خطا است.
• پرتاب کردن راکت یا رفتار غیرورزشی: پرتاب کردن راکت به زمین یا فحاشی به حریف یا داور جزو رفتارهای غیرورزشی است که ممکن است با جریمه همراه باشد.

قوانین و مقررات ابعاد زمین تنیس

ابعاد زمین تنیس باید استاندارد باشد تا اصول بازی به‌صورت صحیح اجرا شود. در بازی‌ انفرادی، طول زمین 23.77 متر و عرض آن 8.23 متر است. در بازی‌ دوبل عرض زمین افزایش می‌یابد و به 10.97 متر می‌رسد تا فضای بیشتری برای هر تیم فراهم شود. این ابعاد استاندارد توسط فدراسیون‌ جهانی تنیس تنظیم‌شده‌ و رعایت آن برای هر نوع مسابقه‌ای الزامی است. برای اطلاعات بیشتر در باره ساخت زمین تنیس و ابعاد آن، می‌توانید روی کلمه لینک شده کلیک کنید و به صفحه مربوطه مراجعه کنید.

قوانین و مقررات تور زمین تنیس

• قطر تور زمین تنیس باید حداکثر 0.8 سانتیمتر و ارتفاع آن از سطح زمین 1.07 متر باشد.
• پایه‌های تور باید در فاصله 91.4 سانتیمتر از خط انتهایی زمین قرار داشته باشند و قطر آن‌ها نباید بیشتر از 7.5 سانتیمتر باشد.
• پایه‌ها باید به‌گونه‌ای نصب شوند که در تمام طول مسابقه محکم سر جای خود ثابت باشند و تور را در وضعیت مناسبی برای بازی قرار دهند.
• تور زمین تنیس باید به‌گونه‌ای کشیده شود که فضای بین دوپایه را کاملاً پر کند و مانع عبور توپ نشود.
•  شبکه‌های تور باید به‌اندازه‌ای ریز باشند که توپ نتواند از آن عبور کند. این وضعیت به حفظ کیفیت بازی کمک می‌کند.
• ارتفاع تور در وسط زمین باید دقیقاً 0.914 متر باشد و تور باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که در این ارتفاع‌ثابت بماند.

سخن پایانی

بازی تنیس دارای قوانین و مقررات خاصی است که باید به‌صورت کامل و دقیق رعایت شود. آگاهی از قوانین و مقررات بازی تنیس برای هر بازیکن ضروری است تا در مسابقات به‌درستی عمل کند. رعایت دقیق این قوانین در طول بازی باعث می‌شود که مسابقات تنیس به بهترین نحو برگزارشده و مطابق با استانداردهای تعریف‌شده باشد. برای اطلاعات بیشتر درباره قوانین و مقررات بازی تنیس پیشنهاد می‌کنیم به صفحه رسمی فدراسیون جهانی تنیس مراجعه کنید.